İndoneziya Kommunist Partiyası
İndoneziya Kommunist Partiyası Partai Komunis Indonesia | |
|---|---|
 İndoneziya Kommunist Partiyası | |
| Qurucu | Henk Sneevliet |
| Quruluş tarixi |
23 may 1914 (Hind Sosial Demokrat İttifaqı olaraq) 23 may 1920 (Hind Kommunist İttifaqı olaraq) |
| Dağılma tarixi | 12 mart 1966 |
| Baş qərargah | Cakarta |
| İdeologiya |
Kommunizm Marksizm-Leninizm |
| İdeoloji spektr | İfrat solçuluq |
| Müttəfiqlər | Beynəlxalq Kommunist Hərəkatı (1943-cü ilədək) |
| Gənclər təşkilatı | Xalqın Gəncliyi |
| Üzv sayı | 3 milyon (1960) |
| Mətbuat orqanı |
Soeara Rakcat |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İndoneziya Kommunist Partiyası (ind. Partai Komunis İndoneziya, PKI) 20-ci əsrin ortalarından İndoneziyadakı bir kommunist partiyası idi. 1965-ci ildə ləğv olunmadan əvvəl dünyanın ən böyük qeyri-hakim kommunist partiyası idi və növbəti ildə qadağan edildi.[1][2] Partiya 1955-ci il seçkilərində 2 milyon üzvü ilə ölkənin 16 %, Şərqi Yavada 30%-ə yaxın səsi ilə seçildi.[3] 1965-ci ildə PKİ-nin aradan qaldırılmasına qədər müstəqillik qazandıqdan sonra dövrün çox hissəsi PKİ İndoneziyanın siyasi sistemində açıq şəkildə fəaliyyət göstərən hüquqi bir partiya idi.
Sələfləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sosial Demokrat İttifaqı (nid. Indische Sociaal-Democratische Vereeniging,ISDV) adı altında, əsasən 1914-cü ildə liman əməyini yaradan holland sosialist Henk Sneevliet və digər indoneziyalı sosialisti tərəfindən mühüm ilk təşkilat yaradıldı. ISDV əsasən Niderland Ost-Hindi rəhbərliyində mövcud Hollandiyanın sosialist partiyalarının 85 üzvləri tərəfindən,o cümlədən Hollandiyanın Sosialist Partiyası (sonradan kommunist SDP) və SDAP tərəfindən yaradılıb.[4] İSDV-nin holland üzvləri müstəqil indoneziyalılara müstəmləkə hakimiyyətinə qarşı çıxmağı düşünən marksist ideyaları təqdim etdilər.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Mortimer (1974) p19
- ↑ Ricklefs(1982) p259
- ↑ "The Indonesian Counter-Revolution". 2021-03-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-26.
- ↑ Marxism, In Defence of. "The First Period of the Indonesian Communist Party (PKI): 1914-1926". 17 March 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 June 2016.